ความสำคัญของสารส้มกับวิถีชีวิตของคนไทย

สารส้มเป็นหนึ่งในผลิตภัณฑ์ที่มีประโยชน์หลากหลายในชีวิตประจำวันและอุตสาหกรรมต่าง ๆ ในปัจจุบัน ถูกค้นพบครั้งแรกในภูมิภาคเอเชียและมีการใช้งานอย่างแพร่หลายในประเทศไทยตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ทั้งการใช้ในการกรองน้ำตกตะกอนน้ำให้ใสเพื่อความสะอาดและปลอดภัย รวมถึงใช้ในครัวเรือนเช่น ส่วนประกอยในยาสีฟัน รวมถึงสารระงับกลิ่นกายและงานพิธีกรรมต่าง ๆ ด้วยคุณสมบัติที่ช่วยในการฆ่าเชื้อโรคและควบคุมความสะอาดได้ดี

ในปัจจุบัน สารส้มไม่ได้ถูกจำกัดอยู่เพียงแค่การใช้ในครัวเรือนเท่านั้น แต่ยังเป็นวัตถุดิบสำคัญในอุตสาหกรรม เช่น การผลิตน้ำประปา การบำบัดน้ำเสีย และการนำไปใช้ในกระบวนการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมคุณภาพน้ำ รวมถึงการใช้งานในผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพและความงาม เช่น ผลิตภัณฑ์ระงับกลิ่นกาย

ครั้งนี้ RHK Group จะขอพาผู้อ่านไปรู้จักกับบทบาทดั้งเดิมของสารส้มที่มีความเกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันของคนไทย ก่อนจะกลายมาเป็นสารสำคัญในอุตสาหกรรมอย่างเช่นทุกวันนี้

สารส้ม มีบทบาทและความสำคัญกับคนไทยตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบันในด้านใดบ้าง?

1. การบำบัดน้ำประปา
   ด้วยคุณสมบัติในการทำให้น้ำขุ่นตกตะกอนได้ ช่วยให้สิ่งสกปรกและอนุภาคต่าง ๆ ตกลงไปก้นภาชนะทำให้น้ำใสขึ้น โดยนำไปใช้ในกระบวนการบำบัดน้ำประปาในหลายชุมชนหรือหมู่บ้านต่าง ๆ ทั่วประเทศไทย โดยเฉพาะในพื้นที่ห่างไกลที่ไม่มีระบบบำบัดน้ำขั้นสูง รวมถึงในพื้นที่ที่ไม่มีระบบน้ำประปาสมัยใหม่ ซึ่งถูกวิวัฒนาการมาจากการใช้ สารส้ม เพื่อนำไปใช้ในการอุปโภคและบริโภคของคนไทยในอดีตที่ใช้มาหลายชั่วอายุคน
   
   
2. การเกษตร
   การปรับสภาพดินในพื้นที่การเกษตร โดยเฉพาะในพื้นที่ที่ดินมีฤทธิ์เป็นด่าง สารส้ม หรือ alum (ชื่อทางเคมีคือ อะลูมิเนียมซัลเฟต) เป็นสารที่สามารถช่วยปรับสภาพดินให้เหมาะสมกับการเพาะปลูกได้โดยการลดความเป็นด่างของดินและปรับค่า pH ให้เป็นกรดมากขึ้น โดยเฉพาะดินที่เป็นดินเหนียวหรือดินทรายที่มีค่า pH สูงเกินไป นอกจากนั้น ยังใช้ในการบำบัดน้ำในฟาร์มเลี้ยงสัตว์น้ำ เช่น การเลี้ยงปลา ชาวเกษตรกรบางคนจะใช้บำบัดน้ำในบ่อเลี้ยงสัตว์น้ำเพื่อลดความขุ่นและเพิ่มคุณภาพน้ำ
   
   
3. อุตสาหกรรมอาหาร
   ในกระบวนการดองผลไม้และผัก เพื่อรักษาความกรอบของอาหาร และยังช่วยให้ผลไม้หรือผักที่ดองมีเนื้อสัมผัสที่ดีขึ้นได้อีกด้วย รวมถึงการทำขนมไทย สารส้ม เป็นส่วนผสมในการทำขนมไทยบางชนิด เช่น ทับทิมกรอบ ซึ่งสารส้มช่วยทำให้แป้งมีความกรอบและไม่เหนียวติดกัน เป็นต้น
   
   
4. อุตสาหกรรมสิ่งทอและการฟอกหนัง
   อย่างที่เราได้กล่าวมาแล้วในข้างต้นว่า ตั้งแต่อดีตของประเทศไทย เราได้มีการใช้และนำเข้าสารส้มมาใช้ในกระบวนการฟอกหนังและการย้อมผ้าในอุตสาหกรรมไทยมานานยาวนาน ตั้งแต่สมัยต้นรัตนโกสินทร์ คุณสมบัติเป็นสารช่วยตกตะกอน (coagulant) และสารช่วยจับตัว (Mordant) ซึ่งช่วยในกระบวนการผลิตของทั้งสองอุตสาหกรรมดังนี้
   
   
   • เป็นสารช่วยจับสี (Mordant) : สารส้มถูกใช้เพื่อช่วยยึดจับสีย้อมบนเนื้อผ้า โดยเฉพาะในผ้าฝ้าย ลินิน และไหม การใช้สารส้มในขั้นตอนนี้จะช่วยให้สีติดแน่นกับเส้นใยและมีความคงทน ไม่หลุดลอกง่ายเมื่อล้างหรือถูกแสงแดด ซึ่งเหมาะสำหรับการผลิตเสื้อผ้าและสิ่งทอที่ต้องการสีสันคงทน
     
     
   • ทำให้สีสดและสวยงามขึ้น : นอกจากจะช่วยให้สีติดทนแล้ว สารส้มยังช่วยเพิ่มความสดใสและความสม่ำเสมอของสีในการย้อมผ้า ทำให้ผ้าดูสวยงามและมีคุณภาพ
     
     
   • ช่วยในกระบวนการตกตะกอนโปรตีน (Protein Precipitation) : ในกระบวนการฟอกหนัง สารส้มทำให้โปรตีนในหนังเกิดการตกตะกอน ซึ่งเป็นขั้นตอนที่ช่วยลดการเน่าเสียของหนังและรักษาให้หนังคงรูปได้ดีเมื่อผ่านกระบวนการแปรรูปต่าง ๆ อีกทั้งยังทำให้หนังนุ่มและมีคุณสมบัติยืดหยุ่นดีอีกด้วย
     
     
5. การแพทย์แผนไทยและสมุนไพร
   การรักษาโรคผิวหนัง เช่น กลาก เกลื้อน ตำรับการแพทย์แผนไทย เพราะสารส้มมีฤทธิ์ช่วยลดการติดเชื้อและทำให้แผลหายเร็วขึ้น เช่น แผลจากการโกนหนวดหรือแผลจากการถูกของมีคมบาด ซึ่งคุณสมบัติของสารส้มสามารถช่วยในการห้ามเลือดและป้องกันการติดเชื้อได้ นอกจากนั้น ยังสามารถนำมาใช้เป็นส่วนหนึ่งของสูตรลูกประคบสมุนไพรในการรักษาโรคและอาการต่าง ๆ เช่น ปวดกล้ามเนื้อและข้อต่อได้อีกด้วย
   
   
6. การสาธิตวิทยาศาสตร์ในโรงเรียน
   ในโรงเรียนทั่วประเทศไทย สารส้มถูกนำมาใช้ในการสอนวิชาวิทยาศาสตร์ โดยเฉพาะการทดลองเกี่ยวกับการตกตะกอนและการกรองน้ำ นอกจากนี้ยังสอนให้นักเรียนเข้าใจหลักการของสารเคมีและการบำบัดน้ำขั้นพื้นฐานอีกด้วย
   
   
7. ของใช้ในครัวเรือน
   เช่น สารระงับกลิ่นตัว โดยสารส้มเป็นที่นิยมใช้ในการระงับกลิ่นตัว โดยนำมาผลิตมาเป็นก้อน เพื่อลดกลิ่นไม่พึงประสงค์จากร่างกาย ซึ่งถือเป็นวิธีธรรมชาติที่คนไทยใช้กันอย่างแพร่หลายมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน นอกจากนี้ยังนำมาใช้เป็นส่วนผสมในยาสีฟันสมุนไพร เพื่อช่วยลดปัญหาแผลในช่องปากได้อีกด้วย
   
   
8. ประเพณี วัฒนธรรมและพิธีกรรมทางศาสนา
   สารส้มถูกใช้ในพิธีกรรมทางศาสนาและประเพณีของคนไทย โดยเฉพาะในการสร้างสัญลักษณ์หรือประกอบพิธีที่เกี่ยวข้องกับการชำระล้างและการขจัดสิ่งไม่พึงประสงค์ เช่น การทำน้ำมนต์หรือการชำระล้างสิ่งของศักดิ์สิทธิ์ โดยมีความเชื่อว่ามีพลังในการทำให้น้ำใสสะอาดและมีคุณสมบัติป้องกันสิ่งชั่วร้ายได้ ตัวอย่างการใช้สารส้มในพิธีกรรมทางศาสนาและประเพณีไทย ได้แก่
   
   
   • การชำระล้างสิ่งอัปมงคล : ในบางพื้นที่ของไทย จะนำไปละลายน้ำแล้วใช้ล้างมือหรือล้างเท้าหรือใช้ฉีดพรมรอบ ๆ บ้านและพื้นที่ที่ต้องการปัดเป่าสิ่งอัปมงคล เพื่อขจัดพลังงานลบและเสริมสร้างความสงบสุขแก่บ้านและผู้อยู่อาศัย
     
     
   • พิธีสะเดาะเคราะห์ : ในการทำพิธีสะเดาะเคราะห์หรือพิธีทางศาสนาอื่น ๆ ที่มีจุดประสงค์เพื่อปัดเป่าเคราะห์ร้าย สารส้มอาจถูกใช้ร่วมกับเกลือ หรือน้ำมนต์เพื่อเสริมความเป็นสิริมงคลให้แก่ผู้เข้าร่วมพิธี มีการเชื่อว่ามีคุณสมบัติในการดูดซับพลังงานลบและช่วยให้จิตใจสงบ
     
     
   • พิธีกรรมเพื่อความรักและความสัมพันธ์ที่ดี : ในบางชุมชนของไทย มีความเชื่อว่าสารส้มสามารถช่วยเสริมสร้างความสามัคคีในครอบครัว หรือปรับปรุงความสัมพันธ์ให้ดีขึ้น โดยมีการนำไปผสมน้ำและนำไปวางไว้ในสถานที่สำคัญในบ้าน หรือใช้ร่วมกับเครื่องรางอื่น ๆ เพื่อเสริมสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างสมาชิกในบ้าน

แม้จะผ่านกาลเวลาและความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี แต่การใช้สารส้มในชีวิตประจำวันของคนไทยก็ยังคงสืบทอดกันมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน เนื่องจากคุณสมบัติหลากหลายที่เป็นประโยชน์ในหลายด้าน ไม่ว่าจะเป็นการนำมาใช้ในครัวเรือน การบำบัดน้ำให้สะอาดและใสขึ้น ใช้ขจัดกลิ่นและฆ่าเชื้อในน้ำ รวมถึงใช้เป็นสารดับกลิ่นในร่างกาย ส่วนในภาคเกษตรกรรมสารส้มก็ช่วยปรับสภาพดิน ลดความเป็นด่างของดิน ทำให้เหมาะสำหรับการเพาะปลูกพืชที่ต้องการดินที่มีค่า pH เป็นกรด

หรือในอุตสาหกรรมต่าง ๆ เช่น ในอุตสาหกรรมสิ่งทอ ก็นำมาจับสีให้ติดกับเนื้อผ้า ทำให้สีมีความสม่ำเสมอและคงทน ส่วนในการฟอกหนังก็ช่วยให้หนังมีความคงทนและป้องกันการเน่าเปื่อย อีกทั้งยังเป็นส่วนประกอบในการรักษาแผลและฆ่าเชื้อของแพทย์แผนไทย ไปจนถึงการใช้งานในครัวเรือน หรือนำไปใช้ด้านความเชื่อและประเพณีของไทย สารส้มถูกนำมาใช้ในพิธีกรรมเพื่อเสริมสร้างความเป็นสิริมงคลและปัดเป่าสิ่งอัปมงคล โดยเชื่อว่าสารส้มมีคุณสมบัติในการชำระล้างพลังงานลบ ช่วยสร้างความสงบสุขในบ้านเรือน และส่งเสริมความสามัคคีในครอบครัวได้อีกด้วย

ทั้งหมดนี้สะท้อนให้เห็นว่าการนำสารส้มมาใช้ประโยชน์ต่าง ๆ สามารถสะท้อนถึงวิถีชีวิตที่ใกล้ชิดกับธรรมชาติและการอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่น ถือเป็นส่วนสำคัญของวิถีชีวิตคนไทยในหลากหลายมิติ ตั้งแต่การใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวันไปจนถึงการประกอบพิธีกรรม รวมไปถึงการทำการค้าเพื่อพัฒนาอุตสาหกรรมภายในประเทศ และความสัมพันธ์ระหว่างประเทศตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันของประเทศได้อีกด้วย

หากคุณกำลังมองหาสารส้ม กรดเกลือ กรดฟอสฟอริก น้ำกลั่น หรือสารต่าง ๆ สำหรับใช้ในอุตสาหกรรม RHK Group เราเป็นผู้ผลิตและจำหน่ายสารเคมี เพื่อใช้ในอุตสาหกรรมหลากหลายประเภท มีคุณภาพและได้มาตรฐานจากแหล่งผลิตทั้งในและต่างประเทศให้คุณได้เลือกใช้กับอุตสาหกรรมของคุณได้อย่างมีประสิทธิภาพและปลอดภัยแน่นอน

ติดต่อสอบถามข้อมูลหรือสั่งซื้อสินค้าสารส้ม

https://www.rhkchemical.com/
โทร : 02-394-0222
Line id : @rhkgroup
อีเมล: rhkgroup@hotmail.com , mktg@rhkchemical.com